Μάρμαρα του Παρθενώνα,
Ένα άλυτο ζήτημα εδώ και 40 χρόνια
Γράφει: η Ανθή Τσάμπου,
Μαθήτρια της Ε’ Δημοτικού.
Τον τελευταίο καιρό δημοσιεύματα Βρετανικών εφημερίδων αναφέρονται σε συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Αθήνα. Οι συζητήσεις αφορούν στην επιστροφή των μαρμάρων με τη μορφή δανεισμού και της ανταλλαγής με άλλα εκθέματα που φυλάσσονται στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Σύμφωνα με δημοσιεύσεις από Βρετανικές πηγές, Ελλάδα και Βρετανία βρίσκονται πολύ κοντά στη σύναψη συμφωνίας για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Αθήνα. Οι Βρετανοί υποστηρίζουν ότι η επιστροφή των μαρμάρων μπορεί να γίνει με τη μορφή δανεισμού αορίστου χρόνου και ανταλλαγής με άλλα εκθέματα από το Μουσείο της Ακρόπολης.
Η είδηση αυτή έχει δημιουργήσει αρκετά ερωτηματικά εκφράζοντας τη σκέψη για το αν είναι σωστότερο τα μάρμαρα να επιστραφούν μόνιμα στην Ελλάδα, εκεί όπου ανήκουν, χωρίς να τίθεται ζήτημα δανεισμού ή ανταλλαγής. Πιο συγκεκριμένα οι ελληνικές αρχές ζητούν να επιστραφούν τα αγάλματα άνευ όρων, εκεί από όπου “έφυγαν”.
Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, γνωστά και ως Ελγίνεια
Μάρμαρα,[1] αφαιρέθηκαν από τον
Παρθενώνα και τον Ναό της Απτέρου Νίκη το 1803 και το 1812.
Το 1816 τα Μάρμαρα αγοράστηκαν από την Αγγλική Κυβέρνηση και τοποθετήθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο. Κατά καιρούς πολλοί Άγγλοι ποιητές μέσα από τα έργα στους, κάνουν λόγο για την επιστροφή των γλυπτών στην Ελλάδα. Το 1980, η τότε Υπουργός Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη, ξεκίνησε μια συντονισμένη παγκόσμια προσπάθεια με απώτερο σκοπό την επανάκτηση των γλυπτών.
Σήμερα, η Ελλάδα δηλώνει ότι είναι πλέον έτοιμη να συντηρήσει και να φιλοξενήσει τους θησαυρούς της ιστορίας της και το έχει αποδείξει με την δημιουργία του υπερσύγχρονου Μουσείου της Ακρόπολης.
Οι προσπάθειες για την επιστροφή των γλυπτών ξεκίνησαν πριν από 40 χρόνια. Το Βρετανικό Μουσείο το 2007 ανέφερε ότι δεν πρόκειται να παραχωρήσει τα γλυπτά του Παρθενώνα σε ελληνικό μουσείο, ενώ το 2009 όταν εγκαινιάστηκε το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, αναδιπλώθηκε δηλώνοντας πρόθυμο να δανείσει τα γλυπτά, με τον όρο η Ελλάδα να αναγνωρίσει το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους στο Βρετανικό Μουσείο, πρόταση που απέρριψε η Ελληνική κυβέρνηση. τελευταίο διάστημα όμως, πληθαίνουν στην Μεγάλη Βρετανία οι φωνές ανθρώπων του πνεύματος που υποστηρίζουν τ
Το τελευταίο διάστημα όμως, πληθαίνουν στην Μεγάλη Βρετανία οι φωνές ανθρώπων του πνεύματος που υποστηρίζουν την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, με την μορφή ενός είδους «πολιτιστικής ανταλλαγής» μεταξύ των δύο χωρών. Πολλοί από αυτούς είναι μέλη του Parthenon Project, μίας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, που ιδρύθηκε από Έλληνα μεγιστάνα και που υποστηρίζει την επιστροφή των αγαλμάτων με αντάλλαγμα την έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο θησαυρών της αρχαίας Ελλάδας από το Μουσείο της Ακρόπολης. Πρόκειται για μια προτεινόμενη «συμφωνία πολιτιστικής συνεργασίας» μεταξύ των δύο χωρών, με στόχο την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα και τη δημιουργία ενός κοινού ιδρύματος μεταξύ των δύο χωρών.
Σύμφωνα με τον Βρετανικό νόμο του 1963 απαγορεύεται στο Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει ιστορικά αντικείμενα στις χώρες προέλευσής τους, κάτι που πρόσφατα απέρριψε και ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Rishi Sunak, αποκλείοντας έτσι το ενδεχόμενο αλλαγής της υπάρχουσας νομοθεσίας.
Σύμφωνα όμως με πρόσφατες δημοσιεύσεις του Βρετανικού τύπου, φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, George Osborne, εκφράζει την προθυμία να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση υπό την μορφή δανείου αορίστου χρόνου, με αντάλλαγμα δανεισμό εκθεμάτων του Μουσείου της Ακρόπολης. Από την άλλη πλευρά το Ελληνικό υπουργείο πολιτισμού εξέδωσε πρόσφατα ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία “δεν αναγνωρίζεται στο Βρετανικό Μουσείο νομή, κατοχή και κυριότητα των Γλυπτών, καθώς αποτελούν προϊόν κλοπής”.
[1] Τόμας Μπρους,
7ος Κόμης του Έλγιν (Thomas
Bruce, 7th Earl of Elgin, (Σκωτία, 20 Ιουλίου 1766-Παρόσι 14
Νοεμβρίου 1841),ήταν Βρετανός διπλωμάτης, πρεσβευτής της Βρετανίας
στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
