Η Ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων

Ολυμπιακοί Αγώνες… ωδή στον αθλητισμό

«Αξία έχει η συμμετοχή και όχι η νίκη».

Πιερ ντε Κουμπερντέν,1863-1937                 

Γράφει: η Έλλη Σταματέλου,

μαθήτρια της Ε’ Δημοτικού

 Γεννήθηκαν στην Αρχαία Ολυμπία το 776π.Χ. ως θρησκευτική τελετή προς τιμή του θεού Δία. Στην αρχή είχαν τοπικό χαρακτήρα και οι αθλητές συμμετείχαν σε ένα μόνο αγώνισμα, την κούρσα του σταδίου. Γρήγορα όμως απέκτησαν πανελλήνιο χαρακτήρα και φιλοξενούσαν αθλητές από όλη την αρχαία ελληνική επικράτεια.  

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες φτάνουν στο απόγειο τη δόξας τους τον έκτο και τον πέμπτο αιώνα π.Χ. 

Αποτελούνταν από είκοσι αγωνίσματα και διαρκούσαν μερικές μέρες, αποτελώντας μεγάλη τιμή για τους αθλητές που συμμετείχαν. Το έπαθλο για τους νικητές ήταν ένα κλαδί ελιάς, αλλά τους τιμούσαν και τους θαύμαζαν μέσα από ποιήματα και αγάλματα. 

Σχεδόν μια χιλιετία αργότερα, το 393 μ.Χ., με την καθιέρωση του Χριστιανισμού ως επίσημη

θρησκεία, ο τότε αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε την διεξαγωγή των αγώνων, με τη δικαιολογία ότι αποτελούσαν παγανιστική τελετή. Το 19ο αιώνα οι Ολυμπιακοί Αγώνες αναβιώνουν από τον Γάλλο βαρόνο Πιερ ντε Κοπερντέν και τον Έλληνα Δημήτριο Βικελά. Από το 1896 διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια με εξαίρεση τις χρονιές κατά τη διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων και το 2020 λόγω πανδημίας. 

Το 1924 η ΔΟΕ για πρώτη φορά αποφάσισε, στο Σαμονί της Γαλλίας, την οργάνωση της "Διεθνούς Eβδομάδας Χειμερινών Αγώνων" σε συνδυασμό με την Ολυμπιάδα που πραγματοποιούνταν την ίδια χρονιά στο Παρίσι. Από τότε έως και το 1992 οι χειμερινοί αγώνες διεξάγονταν την ίδια χρονιά με τους θερινούς. 

Στις 6 Ιουλίου 2007, στη Γουατεμάλα ύστερα από συνδιάσκεψη της ΔΟΕ αλλά και από πρόταση του πρόεδρου Ζακ Ρογκ αποφασίστηκε, η διεξαγωγή Ολυμπιακών Αγώνων Νέων, για αθλητές και αθλήτριες ηλικίας 14 έως 18 ετών. Οι αγώνες αυτοί ξεκίνησαν το 2010. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων αποτελούνται από τα ίδια αθλήματα, αλλά τα αγωνίσματα τους είναι προσαρμοσμένα στις ηλικίες των αθλητών. Σε ομαδικά αθλήματα όπως το ομαδικό τοξοβολίας, το διπλό τένις και το ομαδικό μοντέρνου πεντάθλου, προβλέπεται η δημιουργία ηπειρωτικών αντί εθνικών ομάδων, με αθλητές από διαφορετικές χώρες. Επίσης δεν γίνεται έπαρση σημαιών, ούτε ανακρούονται οι εθνικοί ύμνοι των χωρών των νικητών. Πραγματοποιείται η απονομή μεταλλίων, η τελετή έναρξης στην οποία η Ελλάδα παρελαύνει πρώτη τιμής ένεκεν, η τελετή λήξης, το τελετουργικό με τη φλόγα, το ολυμπιακό χωριό κ.α. Οι πρώτοι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων έγιναν τον Αύγουστο του 2010 στη Σιγκαπούρη και οι επόμενοι πραγματοποιήθηκαν το 2014 στο Ναντζίνγκ  της Κίνας. Οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων  έγιναν στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας το 2012.

Σύμφωνα με τη ΔΟΕ στους Ολυμπιακούς του 2000 οι αθλητές αγωνίστηκαν σε 28 κύριες κατηγορίες αθλημάτων. Η κάθε κατηγορία αντιπροσωπεύει 34 διαφορετικά αγωνίσματα, αλλά μόνο πέντε από αυτά βρίσκονται στο πρόγραμμα Ολυμπιάδων από το 1896. Αυτά είναι η ενόργανη γυμναστική, η κολύμβησή, η ξιφασκία, ο στίβος και η ποδηλασία. Αν το 1896 η κωπηλασία δεν είχε ακυρωθεί λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, θα συμπεριλαμβάνονταν και αυτή στον κατάλογο. Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί περιέχουν 7 αθλήματα. Μερικά έχουν διεξαχθεί σε όλους τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς, αυτά είναι το χόκεϊ επί πάγου, το καλλιτεχνικό πατινάζ, το speed skating, το Cross-country skiing, το  Nordic combined και το ski jumping. Τα τελευταία χρόνια η ΔΟΕ για να προσελκύσει περισσότερους θεατές πρόσθεσε νέα αθλήματα όπως το Μπιτς βόλεϊ και το snowboarding. 

Εκτός από το θεσμό της Χειμερινής Ολυμπιάδας και της Ολυμπιάδας των Νέων που καθιέρωσε η ΔΟΕ, υπάρχουν και οι Παρολυμπιακοί Αγώνες ή Special Olympics, οι οποίοι θεσμοθετήθηκαν  το 1948 στην Ολυμπιάδα του Λονδίνου και αφορούν αθλητές με διάφορα είδη αναπηρίας. 

Οι πρώτοι επίσημοι Παρολυμπιακοί Αγώνες πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά στη Ρώμη το 1960. Συμμετείχαν 400 αθλητές από 23 χώρες και διαγωνίστηκαν σε 8 αθλήματα. Το 1976 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι Χειμερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες στην Σουηδία. 

Η Ελλάδα συμμετέχει στο θεσμό επίσημα από το 1988 με Εθνικές Αποστολές, κατακτώντας μια σειρά από διακρίσεις και μετάλλια. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 η Ελληνική Αποστολή συμμετείχε με 137 αθλητές, κατακτώντας 20 μετάλλια, αλλά και την 20η θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Το γεγονός αυτό προκάλεσε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και έθεσε τις  βάσεις για την κοινωνική ευαισθητοποίηση της Ελληνικής Κοινωνίας απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Δόθηκε έμφαση στα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές δυσκολίες και η πολιτεία μερίμνησε για την ασφάλεια, την ειδική φροντίδα αλλά και την κοινωνική ενσωμάτωση τους, αναγνωρίζοντας τους ισάξιες ευκαιρίες.